Hiện nay, Nhật Bản được xem như quốc gia sản xuất rượu Whisky tăng trưởng nhanh nhất và gia nhập vào bảng đồ rượu whisky thế giới bên cạnh Scotland, Mỹ, Ai Len, Canada,… Nhật bản là nước duy nhât ở Châu Á sản xuất được whisky với hương vị khá giống với hương vị whisky Scotland. Hiện có hai nhà sản xuất lớn nhất Nhật bản là Nikka và Suntory. Ngược dòng lịch sử theo tư liệu trên website của hãng Nikka thấy rằng hai hãng rượu này lại có cùng một cội rễ. Hay nói một cách chính xác hơn từ cây Suntory mọc ra nhánh Nikka. Ông tổ của hãng Suntory là Shinjiro Torii đã thuê ông Masataka Taketsuru vào năm 1923 để chịu trách nhiệm xây dựng lò chưng cất rượu Yamazaki. Sau 10 năm làm thuê cho Suntory, Mastataka Taketsuru nghỉ việc ở Suntory và chính thức thành lập hãng rượu của riêng ông mang tên Dainipponkaju mà sau này đổi tên thành Nikka (1952).

Năm 1918, Taketsuru  đã tới Scotland, quê hương của rượu Scotch whisky để học cách chưng cất rượu whisky đến năm 1923 ông quay về Nhật và đầu quân cho doanh nhân Shinjiro Torii, ngay sau đó họ xây dựng lò chưng cất Yamazaki. Taketsuru được xem như là cha đẻ của whisky Nhật Bản bên cạnh hãng Suntory được xem như là chiếc nôi của whisky Nhật Bản.

Sự Xuất Hiện Của Rượu Whisky Nhật Bản

Ai cũng biết, Nhật Bản vốn là một nước cực kỳ nổi tiếng về nền ẩm thực. Sự đa dạng về hình thức cũng như chất lượng đều khiến cho du khách ngỡ ngàng và thích thú. Đối với dòng Rượu Whisky Nhật Bản cũng như vậy. Nó có một xuất xứ hình thành từ khá lâu trước đây.

Hình dung chung thì Whisky theo phong cách của Nhật Bản có khá nhiều điểm tương đồng với rượu Whisky của Scotland. So với Whiskey của Mỹ, Canada và Ireland thì có sự khác biệt nhiều hơn hẳn.

Lịch sử bắt đầu

Năm 1853, khi Matthew Perry lần đầu tiên đến giao thương tại cảng Edo ông đã mang theo bên cạnh mình một số thùng Whisky để giữ ấm cho cơ thể. Trong hành trình đi xuyên Thái Bình Dương, số rượu Whisky đó đủ để cho ông và thủy thủ đoàn giữ ấm. Trong số đó, có một thùng whisky hảo hạng 110 gallon được sử dụng để làm quà cho Hoàng Gia trong lần gặp mặt đầu tiên. Đây cũng là lúc người Nhật bắt đầu biết về sự có mặt của Whisky.

Chỉ sau đó hai thập kỷ, Nhật Bản đã bắt đầu công cuộc nhập khẩu các loại rượu whisky. Đồng thời, bên cạnh việc nhập khẩu thì các nhà sản xuất quốc nội cũng tìm cách mày mò phương thức sản xuất ra dòng whisky Nhật Bản riêng. Thời gian ba đầu, Whisky đơn thuần chỉ là rượu ngũ cốc có pha thêm màu và nó chỉ tương tự chứ không được xem là Whisky chính thống.

Mãi cho đến năm 1920, lịch sử của Rượu Whisky Nhật Bản mới chính thức bắt đầu. Có hai người đàn ông gồm Masataka Taketsuru và Shinjiro Torii đã cùng nhau xây dựng một nhà máy chuyên sản xuất Whisky. Đây là nhà máy chuyên nghiệp về rượu đầu tiên xuất hiện ở Nhật Bản.

Cha Đẻ Của Rượu Whisky Nhật

Masataka Taketsuru (1894 – 1979), ông được người đời xem là cha đẻ của nền công nghiệp rượu Whisky Nhật Bản. Được sinh ra trong một gia đình có truyền thống lâu đời về việc sản xuất ra những chai rượu Sake ngon bậc nhất. Cũng từ nền tảng này, mà ông càng thêm yêu quý dòng rượu Whisky và mong muốn Nhật Bản sẽ có một dòng whisky của riêng mình.

12/1918, ông tìm đường tới với Scotland và mang theo tinh thần Wakon Yosai để học hỏi về ngành hóa học hữu cơ. Dưới sự chỉ dạy của giáo sư Thomas Stewart Patterson để nâng cao những kiến thức mình cần biết.

4/1919, Takatsuku bắt tay vào học nghề nấu rượu tại lò rượu ở Strathspey có tên Longmorn.

7/1919, ông chuyển về làm việc tại nhà máy chưng cất của James Calder & Co tên là Bo’ness

8/1/1920, Takatsuku lập gia đình với Jessie Roberta ‘Rita’ Cowan – bà là một người phụ nữ đến từ đất nước Scotland. Mặc kệ sự phản đối từ hai bên gia đình, họ vẫn quyết định đi đến hôn nhân và về chung một nhà.

Tháng 5/1920 gia đình ông chuyển đến Campbeltown và ông làm việc tại nhà máy chưng cất rượu Hazelburn cho đến tháng 11/1920.

Sự Chứng Nhận Toàn Cầu Dành Cho Whisky Nhật

Whisky đến với Nhật Bản muộn hơn so với những nước khác. Đó cũng là lý do khiến cho lịch sử Rượu Whisky Nhật Bản không huy hoàng như những nơi khác. Mặc dù ra đời khá muộn, nhưng từ chất lượng cho đến danh tiếng của loại whisky đến từ đất nước hoa anh đào này lại được toàn thế giới công nhận.

Sự Chứng Nhận Toàn Cầu

Chỉ mới hồi đầu thế kỷ XXI, lúc này rượu Whisky của Nhật mới được nhận được sự chứng nhận toàn cầu. Người tiêu dùng quốc tế lúc này mới được biết đến Whisky của Nhật thông qua bộ phim “Lost in Translation” được công chiếu vào năm 2003. Trong một cảnh phim, hình ảnh sản phẩm rượu whisky Nhật Hibiki 17 years old của thương hiệu Suntory được xuất hiện. Nam diễn viên chính đã cầm ly rượu và khẳng định đây chính là thời đại của rượu Suntory whisky Nhật.

Tại Nhật Bản chỉ có tất cả 7 nhà máy chưng cất rượu chuyên nghiệp. Tuy nhiên, sự đa dạng trong cách chưng cất và pha chế lại khiến cho tất cả các thương hiệu lớn trên thế giới đều kinh ngạc. Tất cả các cơ sở chưng cất này đều có cùng chung một đặc điểm với cách sản xuất Whisky Scotch là sử dụng lúa mạch để lên men.

Tuy nhiên, về phương pháp chế biến thì lại có sự khác biệt rõ rệt. Người Nhật không pha trộn các loại Single-Malt từ các nhà máy chưng cất khác lại với nhau. Thay vào đó, mỗi cơ sở sẽ tự sản xuất ra thật nhiều loại Single-Malt và dùng chính nó để pha chế và tạo ra sản phẩm mang đặc trưng riêng của mình.

Rượu Whisky Nhật Bản Được Sản Xuất Như Thế Nào?

Như đã nói, người Nhật tự mình nghiên cứu, mày mò và cho ra một phương pháp nấu rượu Whisky riêng biệt. Mặc dù vẫn dựa trên công thức chung của những dòng whisky khác trên thế giới. Nhưng Whisky Nhật lại có những sự biến thể nhất định trong phong cách chế biến. Có một số những quy định về cách quản lý cũng như chọn lựa nguyên liệu trong sản xuất Whisky Nhật.

Lựa Chọn Nguyên Liệu

Mạch nha chính là nguyên liệu chính để sản xuất rượu Whisky. Chúng sẽ trải qua một công đoạn xử lý đặc biệt để có thể chiết xuất ra được lượng đường tự nhiên sẵn có. Các hạt mạch nha sẽ được làm ẩm và cho nảy mầm một phần nhỏ.

Tại giai đoạn này, hạt mạch nha sẽ tự tiết ra một loại enzyme có khả năng chuyển hóa tinh bột thành đường glucose. Sau khoảng thời gian chuyển hóa vừa đủ, các chuyên gia sẽ đem số lượng hạt mầm này đi sấy khô nhằm ngăn chặn hạt tiếp tục nảy mầm.

Nghiền

Để có thể chiết xuất được đường tự nhiên có trong mạch nha trước khi bắt đầu lên men. Để làm được điều đó, các hạt mạch nha phải trải qua quá trình nghiền nát. Các loại ngũ cốc được lựa chọn sẽ được cho vào máy nghiền thành bột. Số bột được nghiền ra sẽ cho vào bể nước nóng để khuấy trộn thật đều. Hỗn hợp trộn lúc này được gọi với cái tên “mash” hoặc “wort”.

Sẽ có  một số  loại mạch nha đặc biệt cho vào hỗn hợp để làm chất xúc tác. Nó  giúp cho quá trình chuyển hóa thành đường diễn ra nhanh hơn.

Quá Trình Lên Men

Khi trộn mash với men rượu, quá trình lên men chính thức bắt đầu. Hỗn hợp này sẽ chuyển hóa tất cả các loại đường thành rượu. Quá trình chuyển hóa này sẽ được diễn ra trong các thùng Washback.

Thời gian hoàn thành quá trình có thể dao động từ 48 đến 96 tiếng đồng hồ. Tùy thuộc vào thời gian và chủng loại men được sử dụng mà khi hoàn thành rượu sẽ có những mùi vị riêng biệt. Kết quả khi hoàn tất là một dạng chất lỏng có cồn với nồng độ khoảng từ 7% cho đến 10% ABV.

Chưng Cất

Quá trình chưng cất sẽ giúp làm tăng nồng độ cồn của rượu. Đồng thời nó cũng sẽ làm loại bỏ đi các thành phần dễ bay hơi có trong rượu. Bao gồm cả thành phần tốt và xấu.

Nồi chưng cất được sử dụng thường làm từ đồng. Nó phù hợp với điều kiện chưng cất, giúp loại đi các hương liệu và các tập chất khiến hương vị của rượu bị giảm đi.

Stills và Column Stills chính là hai loại nồi chưng cất rượu được sử dụng phổ biến nhất tại Nhật.

Ủ Rượu Ở Trong Thùng Gỗ Sồi

Hầu hết tất cả các loại Rượu Whisky Nhật Bản đều có tuổi nhờ ủ trong thùng gỗ. Chỉ có một trường hợp ngoại lệ duy nhất là dòng Whisky Ngô có thể có hoặc không tuổi. Nhật Bản sử dụng các thùng gỗ Sồi đều đã qua sử dụng để làm gia tăng hương vị thơm ngon hơn cho rượu.

Các thùng rượu sẽ được lưu trữ ở trong hầm chứa, trong thời gian được ủ, rượu sẽ có một số chất cồn nhất định bay hơi. Nó được gọi là phần dành riêng cho các thiên thần.

Đóng Chai

Đây là công đoạn cuối cùng để rượu có thể được xuất ra thị trường. Sau khi đạt được mức nồng độ tối thiểu là 40% cùng với sự chất lượng như ý. Một số rượu Whisky Nhật 50 độ thuộc phân loại rượu mạnh nhất. Lúc này rượu sẽ được đem đi đóng chai và tung ra bán cho người tiêu dùng.

Mùi Vị Whisky Nhật Như Thế Nào? Cách Thưởng Thức:

Với những người lần đầu biết đến dòng whisky của Nhật, chắc chắn sẽ thắc mắc rằng: “Hương vị whisky của Nhật có giống với các loại Whisky khác trên thế giới hay không?”, hay “Rượu Whisky Nhật Bản có thơm ngon và dễ uống hay không?”

Rượu whisky Nhật Bản được sản xuất với mục đích chính cho người dân nội địa sử dụng. Chính vì vậy, hương vị sẽ có những nét đặc trưng của những chiến binh Samurai dũng mãnh. Với một màu vàng trong, người ta sẽ liên tưởng ngay đến màu của mặt trời, và sẽ ngay lập tức nhớ đến Nhật Bản – đất nước mặt trời mọc.

Trong hương vị rượu sẽ phảng phất hương hoa dịu nhẹ, mùi trái cây ngọt thanh, cùng với những loại quả chín mọng. Đặc biệt là vị caramen rõ ràng hòa quyện với các loại hương  trái cây càng khiến cho rượu thêm thơm ngon khó cưỡng.

Thưởng Thức Whisky Nhật Đúng Chuẩn?

Thực ra, whisky có khá nhiều cách thưởng thức khác nhau. Với mỗi một cách sẽ cảm nhận được một loại hương vị mới lạ. Riêng với Whisky Nhật Bản, việc thưởng thức một ly rượu vào tiết trời se lạnh sẽ là một trải nghiệm khó quên.

Nhật Bản vốn là một nước khá lạnh. Đó cũng là lý do mà người Nhật thường có thói quen nhâm nhi một ly whisky vào đầu đông hoặc những ngày se lạnh với những hạt mưa bay bay trong gió. Chỉ một chút rượu chạm đến đầu lưỡi, ngay lập tức sự tê dại lan tỏa đến các tế bào, thức tỉnh các giác quan khác để cùng nhau thưởng thức hương vị tuyệt vời này.

Sự Khác Biệt nào Giữa Whisky Nhật và Whisky Scotland?

Khi nhìn khái quát thì Whisky Nhật Bản có đôi nét tương đồng với Whisky Scotland. Và đối với một số người thì Whisky Nhật đơn giản chỉ là copy lại Whisky Scotland. Thậm chí họ còn xem đó là dòng Whisky Scotch made in Japan. Tuy nhiên, hãy nhìn theo khía cạnh khác để đánh giá khách quan hơn.

Thứ nhất, về phương pháp chưng cất rượu, Nhật Bản đa dạng hơn Scotland. Với những phương pháp  nấu rượu khá lạ mà chưa có một thương hiệu nào trên thế giới áp dụng được.

Thứ hai, Whisky Nhật Bản đã nhận được sự chứng nhận toàn cầu cùng với sự ủng hộ tích cực của người tiêu dùng đánh giá về sản phẩm.  Nhiều người cho rằng, Whisky của Nhật ngon hơn whisky Scotland.

Thứ ba, Nhật Bản liên tục thắng thế Scotland trong nhiều cuộc thi quốc tế về rượu. Nhận được nhiều huy chương vàng cho các hạng mục giải thưởng danh giá nhất. Một ví dụ cụ thể: Vào năm 2012, dòng rượu Whisky Yamazaki 25 years đã vượt mặt hơn 300 loại Single-Malt trong cuộc thi thử rượu.

Có thể thấy dù ra đời sau, nhưng Whisky Nhật lại nhận được rất nhiều những danh tiếng nổi trội.

Các Loại Rượu Whisky Nhật Bản. Rượu Whisky Nhật Nào Ngon?

Nhật Bản có khá nhiều những thương hiệu nổi tiếng với đa dạng các loại whisky khác nhau. Chúng thực sự rất phổ biến và được đón nhận trên thị trường trong và ngoài nước. Có thể kể đến như:

Malt Whisky

Đây là một loại rượu được lên men từ các hạt mạch nha. Có hai dòng sản phẩm chính cho loại này là Single Malt và Pure Malt.

Single-Malt là dòng rượu được làm từ lúa mạch (các hạt mạch nha) là chủ yếu. Không có thêm bất cứ sự pha trộn của loại ngũ cốc nào khác. Dòng này có vị thanh nhẹ, khá dịu êm.

Pure-Malt: Là sự pha trộn giữa các Single-Malt lại với nhau để tạo nên một hỗn hợp rượu ngon nhất, đặc biệt nhất. Trong dòng này sẽ có phân ra các loại khác nhau như: rượu whisky Nhật Bản black, red và White.

Blended Whisky

Là loại whisky hình thành từ sự pha trộn giữa các Malt Whisky và Grain Whisky (Bắp Whisky). Nhóm này có tất cả 10 dòng sản phẩm chính:

• Rượu Nikka whisky Nhật Bản: Black Clear, Black, Super, From the Barrel, Hi Nikka, Malt Club, All Malt, …

Single Cask Whisky

Loại rượu này được sản xuất từ một thùng ủ rượu duy nhất. Không có sự tham gia của bất kỳ công đoạn phối trộn nào.

Khi thưởng thức  loại rượu này, người dùng sẽ dễ dàng nhận thấy được sự khác biệt của mỗi loại rượu đến từ những thùng ủ khác nhau.

Có hai dòng rượu chính cho loại này là: Single Cask Miyagikyo và Single Cask Yoichi.

Brandy

Dòng rượu này sẽ tập trung chủ yếu vào việc phát triển duy nhất một sản phẩm mang tên “Nikka Brandy”. Nó được hình thành dựa trên công thức phối trộn đặc biệt bởi các loại rượu Cognac nguyên chất.

Có một số những sản phẩm rất nổi tiếng của Nhật phải kể đến như: rượu nikka whisky samurai Nhật, rượu Fujisan whisky. Đây là hai cái tên cực kỳ nổi tiếng của rượu WHisky Nhật Bản.

Trên đây là 4 dòng rượu chính được sản xuất tại Nhật. Tùy thuộc vào khẩu vị của mỗi người mà sự lựa chọn về dòng Whisky ngon nhất sẽ khác nhau. Chính vì vậy, không có một câu trả lời nào đúng nhất cho câu hỏi: Loại Whisky nào ngon nhất?

Whisky Nhật Bản không chỉ là các chai rượu Scotland mang mác “Made in Japan”. Whisky Nhật khác biệt dựa trên tính đồng điệu và sự chính xác, hay đúng hơn là phảng phất chất thiền nhiều hơn là nét vị cứng cáp đặc trưng của whisky Scotland. Thậm chí ở Nhật, những chai whisky Nhật hảo hạng nhất rất khó tìm, nhưng chúng đáng để người ta bỏ công sức ra kiếm tìm.